หลักสูตรอบรม เจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทำงาน ตามที่กฎหมายกำหนด ด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน

ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน
เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการฝึกอบรมผู้บริหาร หัวหน้างาน และลูกจ้าง ด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน

โดยที่พระราชบัญญัติความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน พ.ศ. ๒๕๕๔ มาตรา ๑๖ กําหนดให้อธิบดีประกาศกําหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการฝึกอบรมผู้บริหาร หัวหน้างาน และลูกจ้างทุกคนด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน เพื่อให้บริหารจัดการ และดําเนินการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน ได้อย่างปลอดภัย

อาศัยอํานาจตามความในมาตรา ๑๖ แห่งพระราชบัญญัติความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน พ.ศ. ๒๕๕๔ ซึ่งเป็นกฎหมายที่มีบทบัญญัติบางประการเกี่ยวกับ การจํากัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคล ซ่ึงมาตรา ๒๙ ประกอบกับมาตรา ๓๓ มาตรา ๔๑ และมาตรา ๔๓ ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย บัญญัติให้กระทําได้โดยอาศัยอํานาจตามบทบัญญัติแห่งกฎหมาย อธิบดีกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานจึงมีประกาศไว้ ดังต่อไปนี้

ข้อ ๑ ประกาศนี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป

หมวด ๑ บททั่วไป

ข้อ ๒ ให้นายจ้างจัดให้มีการฝึกอบรมด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อม ในการทํางาน เพื่อให้บริหารจัดการและดําเนินการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพ แวดล้อมในการทํางานได้อย่างปลอดภัยให้แก่ลูกจ้างระดับบริหาร หัวหน้างาน และลูกจ้างทุกคน ภายในหกสิบวันนับแต่วันที่ประกาศนี้ใช้บังคบั

กรณีลูกจ้างเข้าทํางานใหม่ เปลี่ยนงาน เปลี่ยนสถานที่ทํางาน หรือเปลี่ยนแปลงเครื่องจักร หรืออุปกรณ์ ซึ่งอาจทําให้ลูกจ้างได้รับอันตรายต่อชีวิต ร่างกาย จิตใจ หรือสุขภาพอนามัย ให้นายจ้าง จัดให้มีการฝึกอบรมลูกจ้างทุกคนก่อนการเริ่มทํางาน

การฝึกอบรมตามวรรคหน่ึงและวรรคสองให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการ หลักสูตรฝึกอบรม และวิทยากรฝึกอบรม ที่กําหนดไว้ในประกาศนี้

กรณีที่นายจ้างไม่สามารถจัดให้มีการฝึกอบรมให้แก่บุคคลตามวรรคหนึ่งและวรรคสอง ให้นายจ้างจัดให้บุคคลดังกล่าวเข้ารับการฝึกอบรมกับสถาบันส่งเสริมความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน หรือหน่วยงานที่กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานกําหนดหรือยอมรับ

ข้อ ๓ ในการฝึกอบรมตามขอ้ ๒ ผู้จัดฝึกอบรมต้องดําเนินการ ดังน้ี (๑) จัดให้ผู้เข้ารับการฝึกอบรมเข้ารับการฝึกอบรมเต็มเวลาตลอดหลักสูตร

หน้า ๓๒
เล่ม ๑๒๙ ตอนพิเศษ ๗๔ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒ พฤษภาคม ๒๕๕๕

(๒) จัดให้ห้องฝึกอบรมหนึ่งห้องมีผู้เข้ารับการฝึกอบรมไม่เกินหกสิบคน
(๓) จัดให้มีการวัดผลและประเมินผลผู้เข้ารับการฝึกอบรม
(๔) ออกหลักฐานแสดงการผ่านการฝึกอบรมให้แก่ผู้ผ่านการฝึกอบรม
ข้อ ๔ ให้นายจ้างเก็บหลักฐานการฝึกอบรมตามข้อ ๒ ได้แก่ ทะเบียนรายชื่อลูกจ้างซ่ึงผ่าน

การอบรม วัน เวลา และสถานท่ีอบรม พร้อมลายมือช่ือของวิทยากรผู้ทําการอบรมไว้ในสถาน ประกอบกิจการหรือสถานที่ที่ลูกจ้างทํางาน พร้อมที่จะให้พนักงานตรวจความปลอดภัยตรวจสอบได้

หมวด ๒
หลักสูตรฝึกอบรมด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน

ข้อ ๕ หลักสูตรฝึกอบรมด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน สําหรับลูกจ้างระดับบริหาร ให้มีระยะเวลาการฝึกอบรมสิบสองชั่วโมง ประกอบด้วย ๓ หมวดวิชา ดังต่อไปนี้

(๑) หมวดวิชาที่ ๑ การบริหารงานความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการ ทํางาน มีระยะเวลาการฝึกอบรมสามชั่วโมง ประกอบด้วยหัวข้อวิชา

(ก) การควบคุมความสูญเสยี จากอุบัติเหตุและโรคจากการทํางาน

(ข) บทบาทหน้าที่ของลูกจ้างระดับบริหารเกี่ยวกับความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน

(๒) หมวดวิชาที่ ๒ กฎหมายความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน มีระยะเวลาการฝึกอบรมสามช่ัวโมง ประกอบด้วยหัวข้อวิชา

(ก) การบริหารกฎหมายความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน ของกระทรวงแรงงาน

(ข) สาระสําคัญของกฎหมายความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการ ทํางานและการนํากฎหมายไปสู่การปฏิบัติ

(๓) หมวดวิชาที่ ๓ ระบบการจัดการด้านความปลอดภัยในการทํางาน มีระยะเวลา การฝึกอบรมหกชั่วโมง ประกอบด้วยหัวข้อวิชา

(ก) แนวคิดการจัดการความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน (ข) ระบบการจัดการความปลอดภัยในการทํางานของกระทรวงแรงงาน
(ค) การประยุกต์ใช้ระบบการจัดการความปลอดภัยในการทํางานในสถานประกอบกิจการ

ข้อ ๖ หลักสูตรฝึกอบรมด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการ ทํางานสําหรับลูกจ้างระดับหัวหน้างาน มีระยะเวลาการฝึกอบรมสิบสองชั่วโมง ประกอบด้วย ๔ หมวดวิชา ดังต่อไปนี้

หน้า ๓๓

เล่ม ๑๒๙ ตอนพิเศษ ๗๔ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒ พฤษภาคม ๒๕๕๕

(๑) หมวดวิชาที่ ๑ ความรู้เกี่ยวกับความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการ ทํางานและบทบาทหน้าที่ของหัวหน้างาน มีระยะเวลาการฝึกอบรมสามชั่วโมง ประกอบด้วยหัวข้อวิชา

(ก) ความรู้เกี่ยวกับความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน

(ข) บทบาทหน้าที่ของลูกจ้างระดับหัวหน้างานเกี่ยวกับความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน

(๒) หมวดวิชาที่ ๒ กฎหมายความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน มีระยะเวลาการฝึกอบรมสามชั่วโมง ประกอบด้วยหัวข้อวิชา

(ก) การบริหารกฎหมายความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน ของกระทรวงแรงงาน

(ข) สาระสําคัญของกฎหมายความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการ ทํางานและการนํากฎหมายไปสู่การปฏิบัติ

(๓) หมวดวิชาที่ ๓ การค้นหาอันตรายจากการทํางาน มีระยะเวลาการฝึกอบรมสามชั่วโมง ประกอบด้วยหัวข้อวิชา

(ก) การตรวจความปลอดภยั
(ข) การวิเคราะห์งานเพื่อความปลอดภัย และการเฝ้าสังเกตงาน (ค) การสอบสวนและการรายงานอุบัติเหตุ

(๔) หมวดวิชาที่ ๔ การป้องกันและควบคุมอันตรายตามความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องของสถาน ประกอบกิจการ มีระยะเวลาการฝึกอบรมสามชั่วโมง โดยอาจประกอบด้วยหัวข้อวิชา

(ก) การป้องกันและควบคุมอันตรายจากเครื่องจักร
(ข) การป้องกันและควบคุมอันตรายจากไฟฟ้า
(ค) การป้องกันและควบคุมอันตรายจากการเคลื่อนย้ายและการจัดเก็บวัสดุ (ง) การป้องกันและระงับอัคคีภัยในสถานประกอบกิจการ
(จ) การป้องกันและควบคุมอันตรายจากสิ่งแวดล้อมในการทํางาน
(ฉ) การป้องกันและควบคุมอันตรายจากสารเคมี
(ช) การป้องกันและควบคุมปัญหาด้านกายศาสตร์
(ซ) การป้องกันและควบคุมอันตรายในงานก่อสร้าง
(ฌ) การใช้อุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคล

สําหรับลูกจ้างระดับหัวหน้างานที่ผ่านการอบรมตามวรรคหนึ่งจากสถานประกอบกิจการเดิมแล้ว ให้ฝึกอบรมเฉพาะ (๔) เท่านั้น

ข้อ ๗ หลักสูตรฝึกอบรมด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการ ทํางานสําหรับลูกจ้างทั่วไปและลูกจ้างเข้าทํางานใหม่ มีระยะเวลาการฝึกอบรมหกชั่วโมง ประกอบด้วย หัวข้อวิชา

หน้า ๓๔
เล่ม ๑๒๙ ตอนพิเศษ ๗๔ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒ พฤษภาคม ๒๕๕๕

(๑) ความรู้เกี่ยวกับความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน มีระยะเวลาการฝึกอบรมหนึ่งชั่วโมงสามสิบนาที

(๒) กฎหมายความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน มีระยะเวลา การฝึกอบรมหนึ่งชั่วโมงสามสิบนาที

(๓) ข้อบังคับว่าด้วยความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน มีระยะเวลาการฝึกอบรมสามชั่วโมง

สําหรับลูกจ้างที่ผ่านการอบรมตามวรรคหนึ่งจากสถานประกอบกิจการเดิมแล้ว ให้ฝึกอบรม เฉพาะ (๓) เท่านั้น

ข้อ ๘ หลักสูตรฝึกอบรมด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการ ทํางานสําหรับลูกจ้างเปลี่ยนงาน เปลี่ยนสถานที่ทํางาน หรือเปลี่ยนแปลงเคร่ืองจักรหรืออุปกรณ์ ซึ่งมีปัจจัยเสี่ยงแตกต่างไปจากเดิม มรี ะยะเวลาการฝึกอบรมสามชั่วโมง ประกอบด้วยหัวข้อวิชา

(๑) ปัจจัยเสี่ยงจากการทํางาน มีระยะเวลาการฝึกอบรมหนึ่งชั่วโมงสามสิบนาที

(๒) ข้อบังคับว่าด้วยความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน มีระยะเวลาการฝึกอบรมหนึ่งชั่วโมงสามสิบนาที

หมวด ๓ วิทยากรฝึกอบรม

ข้อ ๙ วิทยากรฝึกอบรม ต้องมีคุณสมบัติอย่างหนึ่งอย่างใด ดังต่อไปนี้

(๑) เป็นผู้มีความรู้และมีประสบการณ์ในการทํางานที่เกี่ยวข้องกับหัวข้อวิชาที่บรรยายไม่น้อยกว่า สามปีหรือเป็นผู้ปฏิบัติงานโดยตรงเกี่ยวกับการพัฒนาองค์ความรู้ หรือมาตรฐานด้านความปลอดภัย ในการทํางานไม่น้อยกว่าสามปี ทั้งน้ี ต้องมีประสบการณ์การเป็นวิทยากรด้านความปลอดภัยในการทํางาน ไม่น้อยกว่าหนึ่งปี

เป็นผู้มีความรู้และมีประสบการณ์ในการทํางานที่เกี่ยวข้องกับหัวข้อวิชาที่บรรยายไม่น้อยกว่า หนึ่งปี หรือเป็นผู้ปฏิบัติงานโดยตรงเกี่ยวกับการพัฒนาองค์ความรู้หรือมาตรฐานด้านความปลอดภัย ในการทํางานไม่น้อยกว่าหนึ่งปี สําหรับการฝึกอบรมเฉพาะข้อ ๗ และข้อ ๘

(๒) เป็นอาจารย์ในสถาบันอุดมศึกษาที่สําเร็จการศึกษาไม่ต่ํากว่าปริญญาตรีสาขาอาชีวอนามัย หรือเทียบเท่า โดยสอนวิชาด้านความปลอดภัยในการทํางาน และมีประสบการณ์การสอนเกี่ยวกับ วิชาดังกล่าวไม่น้อยกว่าสามปี

(๓) เป็นเจ้าหน้าท่ีของหน่วยงานราชการท่ีมีคุณวุฒิไม่ตํ่ากว่าปริญญาตรีสาขาอาชีวอนามัย หรือเทียบเท่า หรือผ่านการฝึกอบรมหลักสูตรพนักงานตรวจความปลอดภัยของกรมสวัสดิการ และคุ้มครองแรงงาน ทั้งนี้ ต้องปฏิบัติงานด้านความปลอดภัยในการทํางานมาไม่น้อยกว่าสามปี และมีประสบการณ์การเป็นวิทยากรด้านความปลอดภัยในการทํางานไม่น้อยกว่าหนึ่งปี

หน้า ๓๕

เล่ม ๑๒๙ ตอนพิเศษ ๗๔ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒ พฤษภาคม ๒๕๕๕

บทเฉพาะกาล

ข้อ ๑๐ ผู้ผ่านการฝึกอบรมหลักสูตรเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทํางานระดับบริหารหรือ ระดับหัวหน้างานตามประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่อง หลักเกณฑ์ฝึกอบรมเจ้าหน้าที่ ความปลอดภัยในการทํางาน ลงวันที่ ๒๙ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๔๗ และประกาศกรมสวัสดิการ และคุ้มครองแรงงาน เร่ือง หลักเกณฑ์และวิธีการฝึกอบรมเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทํางาน ลงวันท่ี ๑๘ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๔๙ ก่อนหรือหลังวันที่กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหารและการ จัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน พ.ศ. ๒๕๔๙ มีผลใช้บังคับ และผ่านการฝึกอบรมก่อนประกาศนี้มีผลใช้บังคับ ให้ถือว่าผู้นั้นผ่านการฝึกอบรมด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน สําหรับลูกจ้างระดับบริหาร และหัวหน้างาน ตามประกาศนี้

ข้อ ๑๑ ลูกจ้างที่ผ่านการฝึกอบรมเกี่ยวกับข้อบังคับว่าด้วยความปลอดภัยในการทํางาน ของสถานประกอบกิจการตามข้อ ๓ ของกฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการ ด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางาน พ.ศ. ๒๕๔๙ ก่อนประกาศน้ี มีผลใช้บังคับ ให้ถือว่าผู้นั้นผ่านการฝึกอบรมด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อม ในการทํางาน สําหรับลูกจ้างทั่วไปและลูกจ้างเข้าทํางานใหม่ตามประกาศนี้

ประกาศ ณ วันที่ ๓๐ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ อาทิตย์ อิสโม
อธบิ ดีกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน